''Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'' Yeni Müfredat Taslağı, Kamuoyunun Görüşüne Açıldı. Tüm Öğretim Kademelerindeki Zorunlu Derslere Ait ''Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'' Yeni Müfredat Taslağı; ''https://gorusoneri.meb.gov.tr'' Adresinden Kamuoyunun Görüşüne Sunuldu.

.

Okulumuzda, Muratlı Halk Eğitim Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren ahşap boyama kursu kursiyerlerinin çalışmaları 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk bayramında misafirlerimiz için sergilendi.

.

Aşağıdaki link ile sonucunuza ulaşabilirsiniz:

https://www.meb.gov.tr/sinavlar/sorgu/diger/ss/2024/bilsem_18042024_tvhd7slm/Ss.asp

4.Sınıf öğrencilerimiz Çorlu Trafik Eğitim Parkında eğlenceli ve öğretici bir gün geçirdiler. 

KOLEKTRAL KALIN BAĞIRSAK KANSERİ BİLGİ NOTU

Kanser, önlenebilir, erken tanı ile tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bilgi eksikliği, korku, ihmal gibi nedenlerle tanı geciktiğinde tedavi de güçleşmektedir. Aynı zamanda sosyal, psikolojik, ekonomik yönden de hasta, hasta yakınları ve toplumun önemli bir kısmını etkileyebilmektedir. Bu önemli sağlık sorununa halkın dikkatinin çekilmesi, toplumun kansere yönelik bilincinin arttırılması ve farkındalık oluşturulması amacıyla 1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası olarak belirlenmiş olup her yıl düzenlenen etkinlikler kanser mücadelesinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır.

Teknolojinin gelişmesi, tıbbın ilerlemesi ile elde edilen sonuçların daha etkin kullanılması, özellikle yapay zekanın günümüzde hızla yükselmeye başlaması ve sağlık okuryazarlığının halkı bilgilendirme/bilinçlendirme/farkındalık çalışmalarında kullanımı önem kazanmıştır.

Dünyada nüfusun yaşlanması ile birlikte 2040 yılında 29.9 milyon yeni kanser vakasının ortaya çıkacağı ve 15.3 milyon kişinin ise bu hastalık nedeniyle hayatını kaybedeceği Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından öngörülmektedir. Dünya kanser istatistiklerine göre; 75 yaşa kadar her 5 kişiden 1’inde kanser gelişme riski, her 10 kişiden 1’inde ise kanser nedeniyle hayatını kaybetme riski mevcuttur. Kanser görülme sıklığı hem erkeklerde hem de kadınlarda Avrupa, Kanada, Amerika, Avusturalya gibi bölgelerde daha yüksektir. Bu bölgelerde insidanslar yüksek olmasına rağmen ölüm oranları Asya bölgesine oranla daha düşüktür. Dünya Kanser Raporunda, nüfusun artması ve yaşlanması ile birlikte kanser vaka sayısındaki artışın devam edeceği, bu artışın en fazla düşük ve orta gelirli ülkeleri etkileyeceği vurgulanmaktadır. Kanserden ölümlerin %70'i düşük-orta gelirli ülkelerde meydana gelmektedir. Önleme, erken teşhis ve tedavi için kaynaklara uygun stratejilerin uygulanmasıyla her yıl milyonlarca hayat kurtarılabilir.

Ülkemizde ise kanser, yıllardır en sık izlenen ikinci ölüm sebebidir. Yaklaşık her 6 ölümden biri kanser nedeniyle gerçekleşmektedir. Türkiye’de 2019 yılında yaşa standardize kanser hızı erkeklerde yüz binde 264,9 kadınlarda ise yüz binde 193,4’tür. İlgili yılda Türkiye’de toplam 223.087 kişiye yeni kanser teşhisi konulmuştur. Erkeklerde akciğer, kadınlarda ise meme kanseri en sık izlenen kanser olma özelliğini sürdürmektedir. Kolorektal kanserler de önceki yıllarda olduğu gibi üçüncü sıklıkta izlenmeye devam etmektedir.

Kanser gelişiminde, %90 çevresel, %10 oranında ise genetik faktörler etkilidir. Çevresel faktörler arasında yer alan; tütün kullanımı, alkol tüketimi, fazla kilolu ve/veya obez olma ve enfeksiyonlara maruziyet gibi risklerin engellenmesi yolu ile gelişmekte olan kanserlerin günümüzde %30-%50 oranında önlenebileceği bilinmektedir.

Özellikle tarama programları ve kanser belirtilerinin erken fark edilmesi, teşhis ve tedavi hizmetlerine erken dönemde erişilmesi yolu ile uygulanan tedavinin yaşam kalitesine çok şey katabildiği kanser türleri göz önüne alınırsa, korunmanın önemi daha da artmaktadır.      

          Son yıllarda yapılan çalışmalar, kanser konusunda en önemli kontrol stratejisinin korunma ve erken teşhis olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Bu kapsamda; kanserojen maddelerin tespiti, risk faktörlerinden kaçınma, önleme, korunma, tarama ve erken tanı en önemli kanser kontrol stratejileri arasında yer almaktadır.

Erken teşhis hayat kurtarır!

Birçok kanser, bir şeylerin yolunda gitmediğini gösteren erken belirti ve semptomlar gösterir. Bunlara meme, rahim ağzı, kolorektal, deri, ağız ve bazı çocukluk çağı kanserleri dahildir. Bunu bilmek önemlidir, çünkü kanseri erken teşhis etmek neredeyse her zaman tedaviyi ve hatta iyileştirmeyi kolaylaştırır, bu da kanser teşhisi konan kişilerin hayatta kalma şansının ve yaşam kalitesinin artması anlamına gelir. Dahası, kanserin erken uyarı işaretlerini tanımak uygun maliyetlidir ve çoğu durumda herhangi bir özel teknoloji gerektirmez. Her birimiz, vücudumuz için neyin normal olduğunu bilmek ve olağandışı değişiklikleri tanımak ve daha da önemlisi, derhal profesyonel tıbbi yardım almak için doğru bilgilerle güçlendirilebiliriz . Kanserin belirtileri ve bulguları; Pek çok farklı kanser türünde çeşitlilik gösterir ve hastalığın bulunduğu yere bağlıdır.

Kanserle ilgili doğru bilgiye erişim, artan farkındalık, erken uyarı işaretlerini tanıma, sağlığımız hakkında bilinçli seçimler yapma ve kanserle ilgili kendi korkularımıza ve yanlış kanılarımıza karşı koyma konusunda güçlendirebilir.

Kanser hakkında ne kadar çok şey bilirsek, o kadar çok hayat kurtarabiliriz. Farklı kanser türleri, risk faktörleri ve kanser bakımıyla ilgili önemli konular hakkında bilgilendirici ve destekleyici faaliyetlerin toplum düzeyinde yürütülmesi önemlidir.

Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM) bünyesinde faaliyet gösteren Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)’nde;

Ø  40-69 yaş arası kadınlara 2 yılda bir meme kanseri taraması

Ø  30-65 yaş arası kadınlara 5 yılda bir rahim ağzı kanseri taraması

Ø  50-70 yaş arası kadın ve erkeklere 2 yılda bir kolorektal kanser taramaları

ÜCRETSİZ olarak yapılmaktadır.

Tarama sonrası sonucu pozitif ya da şüpheli çıkan kişiler, tarama sonrası teşhis merkezlerine yönlendirilmekte ve ileri tetkikleri yapılmaktadır. Teşhis ve tedavi hizmetleri ikinci ve üçüncü basamak sağlık kuruluşları tarafından yürütülmektedir.

Kanserle Mücadelede Neler Yapılabilir?

Ø  Bilgilenerek, kanserle ilgili yanılgıları ortadan kaldırabilmek ve korkuları azaltmak mümkündür. Bilgi, farkındalık ve anlayış yoluyla, çevremizdeki kanserle ilgili yanlış algılar ve tutumları azaltarak, zararlarını önleme gücü bizim elimizdedir.

Ø  Kanser taramalarımızı zamanında yaptırarak.

Ø  Savunuculuk yaparak, kanseri daha çok konuşarak ve bireysel, toplumsal sesimizi kullanarak korkuyu, damgalamayı ve ayrımcılığı (kanserin tedavi edilemezliği konusundaki yanlış bilgiler, çalışma hayatına ve iş gücüne katılımın önlenmesi vd.) azaltmaya, olumsuz algıları değiştirmeye ve kanserli insanlara verilen desteği güçlendirmeye yardımcı olabiliriz.

Ø  Farklı kültürel inançları anlamak, uygun tepkiler ve yanıtlar geliştirmek, tutumları değiştirmek ve yaygın olumsuz kanaatleri ortadan kaldırmak için önemlidir.

Ø  Bireyleri ve toplulukları güçlendirerek, karar verici düzeydeki otoritelerin, toplulukların, işverenlerin ve medyanın, kanser hakkındaki bilgi düzeyleri arttırılabilir. Kanserle yaşayan insanların tüm tanı, tedavi ve bakım hizmetlerine erişimlerini artıracak bir toplumsal bakış açısı geliştirmek mümkündür. Bireylerin, istenen şekilde sağlık arama davranış kültürü oluşturabilmesi için kendi ellerinden geleni yapabilecekleri çalışmaların ve programların etkisi önemli ve kalıcıdır. Kanserden korunmak ve zararlarını azaltmak için aşağıda yer alan farklı düzeylerde toplumsal ve bireysel çabalar yararlı olacaktır.

-          Sağlıklı bir birey olmak sizin elinizde!

Bireyler olarak, sağlıklı ve aktif bir yaşam tarzı sürdürmek, alkol, tütün ve aşırı/uzun süreli güneşe maruz kalmaktan kaçınmak da dahil olmak üzere sağlığımızın sorumluluğunu üstlenebiliriz.

-          Okullar kanser risk faktörleri hakkında bilgi sağlayabilir ve çocuklar, ebeveynler, aileler, toplum genelinde sağlıklı davranışların savunucuları olabilir. Özellikle iyi beslenmeyi ve fiziksel aktiviteyi destekleyen bir ortam geliştirebilirler.

-          İşverenler, işyerinde asbest ve diğer işyeri kanserojenleri gibi kansere neden olan maddelere mesleki maruziyeti önlemek için işyerinde politikalar uygulayabilir, ayrıca dumansız alanlar oluşturabilir ve çalışanları arasında fiziksel aktiviteyi ve sağlıklı beslenmeyi teşvik edebilir.

-          Şehirler ve topluluklar (Hasta Dernekleri, Uzmanlık Dernekleri ve ilgili diğer sivil toplum kuruluşları) vatandaşlarının sağlığını ve refahını geliştiren ve koruyan kaliteli bir kentsel çevrenin yaratılmasında öncülük yapabilir.

            Kansere karşı mücadelede “Farkındalık ve Bilinç Düzeyinin Artırılması” önemli bir diğer strateji olup, her yıl 1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftasında, sağlıklı bir toplum için, önemi giderek artan kanser hastalığına karşı halkta farkındalık oluşturmak, taramalara katılımı artırmak için düzenlenen bu etkinliklerle halkı bilgilendirmek ve bilinçlendirmek hedeflenmektedir. Ancak tüm bu çalışmaların yılın bir haftası ile sınırlı tutulmayıp yıl boyunca sürdürülmesi kanserle mücadelede akılda tutulması gereken bir unsur olup önemli kazanımlar sağlayacaktır.

2024 yılı için, 1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası teması olarak “Kanseri birlikte yenebiliriz!”, “Kanserden korunabiliriz.” belirlenmiş olup kanserle mücadelede halkımızı bilinçlendirme çalışmaları en önemli avantajımız olacaktır.

.

.

Velilerimiz öğretmenlerimiz ile görüşmek için web sitemizde bulunan ''Okuldan Randevu Al'' butonunu tıklayarak, kimlik bilgileri yardımı ile randevu oluşturabileceklerdir.

.

ULUSLARARASI ÇOCUKLUK ÇAĞI KANSERLERİ GÜNÜ

Uluslararası Çocukluk Çağı Kanserleri Günü olan 15 Şubat’ta çocukluk çağı kanserleri hakkında farkındalık yaratmak, kanserli çocuklar ve ergenlere, hastalık sonrası hayatta kalanlara ve ailelerine destek sağlamak için küresel bir iş birliği kampanyası yürütülmektedir. 2002 yılından bu yana her yıl 15 Şubat günü, küresel çapta gerçekleştirilen etkinliklerle dünyanın neresinde yaşarlarsa yaşasınlar kanserli tüm çocuk ve ergenlerin tedavi, bakım ve desteğe eşit erişim ihtiyaçlarına dikkat çekilmektedir.

Dünya çapında bulaşıcı hastalıklara bağlı çocukluk ölümleri önemli ölçüde azalırken, çocukluk çağı kanserlerine bağlı ölümler artıyor. Hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde çocukluk çağı ölümlerinin büyük ve giderek artan bir oranı, başta çocukluk çağı kanseri olmak üzere bulaşıcı olmayan hastalıklardan (BOH) kaynaklanmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) verilerine göre; Dünya çapında çocuklarda ve ergenlerde (0-19) bir yıl içerisinde 400 binden fazla yeni kanser vakası tespit edilmektedir.Ülkemizde ise bir yıl içerisinde 0-19 yaş grubu yaklaşık 4.700 yeni kanser tanısı almaktadır. Çocukluk çağında genellikle ortaya çıkan kanser türleri yetişkinlikte ortaya çıkan kanser türlerinden önemli ölçüde farklılık göstermektedir. Çocukluk çağı kanserlerinin %30’unu lösemiler (kan kanserleri), kalan %70’ini de lenfoma ve solid tümörler (organ ve çeşitli dokulardan gelişen kanserler) oluşturmaktadır. Sık görülen diğer bir tür ise %20 oranı ile merkezi sinir sistemi tümörleridir.

Erken evrede teşhis edilen birçok çocukluk çağı kanseri yüksek oranlarda tedavi edilebilmektedir. Ancak kanser, çocuk ölümlerinin önemli bir nedeni olmaya devam etmektedir. Dünyada bir yılda yaklaşık 100binçocuk,kanser nedeni ile hayatını kaybetmektedir.

Tanı:

Çocukluk çağı kanserlerinin neden sonuç ilişkisi erişkinlerde görülen kanserler kadar net değildir ve bilinen bir tarama programı yoktur. Bugüne kadar çocukluk çağı kanserleri için sadece birkaç kesin risk faktörü tanımlanmıştır. Karsinojenitesi bilinen risk faktörlerinden biri iyonlaştırıcı radyasyondur. İyonize radyasyonun lösemi ve tiroid kanser riskini arttırdığı yapılan birçok çalışma ile ortaya konmuştur. Olası diğer risk faktörleri arasında; genetik yatkınlık, genetiğe dayalı bireysel duyarlılık, bazı virüslere maruziyet (Epstein-Barr, Hepatit B, İnsan Herpes ve HIV viruslarıgibi) yer almaktadır.

Çocukluk çağı kanserleri için uyarıcı olabilecek belirti ve semptomlar şu şekilde sıralanabilir:

·         Deride solukluk (Kansızlık, anemi varlığı)

·         Halsizlik

·         Enfeksiyonlara yatkınlık

·         Sıra dışı kanamalar (burun kanaması, diş eti kanamaları, cilt altı kanaması gibi), ciltte sık sık morluklar, kesik oluştuğunda kanamanın güçlükle durdurulması

·         İştahsızlık, açıklanamayan ani kilo kaybı

·         Dalakta büyüme

·         Lenf düğümlerinde şişlikler

·         Kemik ve eklemlerde ağrılar (özellikle sıklığı ve şiddeti artıyorsa, uykudan uyandırıyorsa)

·         Açıklanamayan ateş

·         Ani görme değişiklikleri

·         Genellikle kusmanın eşlik ettiği, sık baş ağrısı

Yukarıda sayılan belirtilerden birçoğunun, kanser hastalığı dışında herhangi başka bir sebepten de kaynaklanabileceği ve aslında bu ihtimalin daha yüksek olduğu unutulmamalıdır. Erken belirtiler genellikle çok daha yaygın hastalıkların veya yaralanmaların neden olduğu belirtilere benzer olduğundan çocuklardaki kanserleri hemen fark etmek zor olabilir. Yine de birçok çocukluk çağı kanseri, şikayetler ve belirtiler nedeni ile başvurulan bir doktor ya da ebeveynler tarafından erken dönemde tespit edilir. Çocuklarda kanser yaygın olmamakla birlikte, geçmeyen olağan dışı belirti veya semptomların varlığında bir sağlık kuruluşuna baş vurmak doğru olacaktır. 

Çocukluk çağı kanserlerini erken saptamanın en iyi yolu, söz konusu hastalığın olası belirtilerini gözden kaçırmamaktır. Dolayısıyla ebeveynlerin farkındalığının artması hayat kurtarıcı rol oynamaktadır. Çocukluk çağı kanserlerinin en sık başvuru bulgularının, hastayı ilk gören hekim tarafından bilinir olması hastanın vakit kaybetmeden tanı ve tedaviye ulaşmasını sağlamada en önemli faktördür.

Erken teşhis edildiğinde, çocukluk çağı kanserlerinin etkili tedaviye yanıt verme olasılığı daha yüksektir ve daha yüksek hayatta kalma olasılığı, daha az acı çekme ve genellikle daha az pahalı ve daha az yoğun tedavi ile sonuçlanır. Çocukluk çağı kanserlerinin erken tespit edilmesi ve bakımdaki gecikmelerin önlenmesi yoluyla kanserli çocukların hayatlarında önemli iyileşmeler sağlanabilir. Kanserli çocukları tedavi etmek için doğru tanı önemlidir çünkü her kanser, cerrahi, radyoterapi ve kemoterapiyi içerebilecek spesifik bir tedavi rejimi gerektirir. 

Erken tanı 3 bileşenden oluşur:

·         Ailelerin ve birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcılarının hastalığın belirtilerine ilişkin farkındalığı

·         Doğru ve zamanında klinik değerlendirme, tanı ve evreleme (kanserin ne ölçüde yayıldığının belirlenmesi)

·         Hızlı tedaviye erişim için bilgilendirme ve yönlendirme.

Kanser şüphesi sonrasında yapılacak testler ile tanı netleştirilebilir. Ardından kemik iliği aspirasyonu, doku biyopsisi, özel kan testleri, görüntüleme tetkikleri ve genetik testler yapılabilir.

Tedavi

Günümüzde çocukluk çağı kanserlerinde, çoklu tedavi yöntemleri ile iyileşme oranı %80civarına ulaşsa da bu rakam, mevcut kanserlerinfarklı biyolojik alt tipleri olması nedeniyle %10 ile %90 arasında çok büyük fark gösteren sonuçları maskelemektedir.Hastalık, ülkemizde de başarı ile tedavi edilmekte olup tedavi başarısı diğer dünya ülkelerinden farklılık göstermemektedir.  Lösemi türü kanserlerde genellikle kemoterapi ile tedavi edilmektedir. Doku ve organ kanserlerinde ise gerek kemoterapi, gerekse cerrahi tedavi seçenekleri uygulanabilmektedir. Gerekli olduğu durumlarda kemik iliği nakli, radyoterapi gibi tedaviler de kullanılmaktadır. Hedefe yönelik tedaviler, moleküler düzeyde yürütülen laboratuvar çalışmaları ve görüntüleme teknolojisindeki gelişmeler tedavi başarısını etkileyen diğer faktörler arasında yer almaktadır.Çocuklarda kanser tedavisi,Ülkemizde Genel Sağlık Sigortası kapsamında olup ücretsiz yapılmaktadır. 

Önleme

Çocukluk çağı kanserlerinin, yaşam tarzı ve çevre ile ilgili olası sebepleri çok azdır. Bu nedenle çoğu durumda anne-baba ve çocukların bu kanserleri önlemek için bireysel bazda bir şey yapması gerekmemektedir.Bununla birlikte, çevresel risk faktörü olarak radyasyona ve bazı kimyasallara maruz kalmanın çocukluk çağı kanser riskini artırabildiği bilinmektedir. Bazı çalışmalarda çocukluk çağı kanserlerinden lösemi ile hamilelik sırasında veya erken çocukluk döneminde hane halkı pestisit maruziyeti arası ilişki çalışılmışsa da olası bir bağlantıdan söz edebilmek için daha ileri araştırmalara ihtiyaç olduğu belirtilmiştir.

Son dönemde yapılan enfeksiyon ve kimyasal maddelere dikkat çeken çalışmalar çocukluk çağı kanserleri için olası etmenleri işaret etmektedirler.

Uluslararası Çocukluk Çağı Kanser Günü, 2024 Teması:

“Şimdi, hemen, harekete geç” sloganı olarak belirlenmiştir.

Sağlıklı çocuklar ve ergenler, üretken ve sürdürülebilir topluluklara ve ilerici uluslara katkıda bulunur.Kaybedilen her çocuk geleceğin yeri doldurulamaz bir parçasıdır.

“Çocuklardaki kanser, küresel kanser yükünün yalnızca küçük bir kısmı olsa da, çocuklar ve aileleri için bu, yaşamla ölüm arasındaki farktır.“

Bir ebeveynin ifadesiyle “Çocukluk Kanseri geçmişimizi, bugünümüzü ve geleceğimizi çalıyor. Geçmişimizi çalıyor çünkü çocuklarımıza dair güzel anılarımızı yitiriyoruz; bizi 'bilmeliydik' ya da 'keşke'lerle baş başa bırakıyor. Günümüzü çalıyor çünkü çocukluk çağı kanseri ve tedavisi zamanımızın, enerjimizin ve duygumuzun çoğunu tüketiyor. Geleceğimizi çalıyor çünkü çocuklarımız hayatta kalsa bile bir daha asla eskisi gibi olmayacağız; sonsuza dek geri dönebileceğine dair gerçek bir olasılık ile karşı karşıyayız. Onlar hayatta kalmayınca biz de sonsuza kadar değişiriz ve onlarla birlikte sahip olabileceğimiz gelecekten mahrum kalırız."

Çocukluk çağı kanseri önemli bir halk sağlığı ve toplumsal bir sorundur. Bu nedenle vatandaşlarımızın, çocukluk çağı kanserleri hakkında bilgilendirilmeleri, erken tanı ve tedavi için çocukluk çağı kanserlerinin bulgu ve belirtilerinin bilinirliğinin artırılması yararlı olacaktır.

Çocukluk çağı kanserlerinin önlenmesi, erken tanı ve tedavi için hemen harekete geçmeliyiz!

Okulumuz öğrencileri 15 Şubat Uluslararası Çocukluk Çağı Kanserleri Günü'nde, İlçe Sağlık Müdürlüğü personeli tarafından bilgilendirildi.

.